“Dünya təcrübəsində dövlət xətti ilə xaricdə təhsil proqramları geniş tətbiq olunur“ - EKSPERT
“Azərbaycanın dövlət xətti ilə həyata keçirdiyi xaricdə təhsil proqramları, xüsusilə “Gənclərin xarici ölkələrin nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində təhsil almalarına dair 2022–2026-cı illər üçün Dövlət Proqramı”, ölkənin yüksək ixtisaslı kadrlara olan tələbatını qarşılamaqda mühüm rol oynayır. Bu proqram çərçivəsində hər il 400-dən çox olmamaqla, ümumilikdə 2000-ə qədər Azərbaycan vətəndaşının xarici ölkələrin nüfuzlu ali təhsil müəssisələrində təhsili təmin edilir. Təhsil yerlərinin ən azı 80%-i magistratura səviyyəsini əhatə edir və prioritet ixtisas sahələri arasında informasiya texnologiyaları, mühəndislik, statistika və verilənlərin təhlili, təhsil, dövlət idarəetməsi, ictimai səhiyyə və iqtisadiyyat kimi sahələr yer alır”.
Bu sözləri Patrulaz.az-a açıqlamasında təhsil üzrə ekspert Kamran Əsədov deyib.
O bildirib ki, əvvəlki “2007-2015-ci illərdə Azərbaycan gənclərinin xarici ölkələrdə təhsili üzrə Dövlət Proqramı” çərçivəsində ümumilikdə 3558 nəfər tələbə təhsil almaq hüququ qazanmışdır: “Bu tələbələr əsasən Böyük Britaniya, Türkiyə, Almaniya, Kanada və Niderland kimi ölkələrin ali təhsil müəssisələrində təhsil almışlar. Məzunların 60%-i özəl sektorda, 40%-i isə dövlət sektorunda fəaliyyət göstərir ki, bu da proqramın ölkənin müxtəlif sahələrində kadr ehtiyacını qarşılamaqda əhəmiyyətli olduğunu göstərir.
Dünya təcrübəsində də dövlət xətti ilə xaricdə təhsil proqramları geniş tətbiq olunur. Məsələn, Çin hökuməti “Milli Təqaüd Proqramı” vasitəsilə hər il minlərlə tələbəni xaricdə təhsil almağa göndərir. Bu proqramın məqsədi, ölkənin sürətli iqtisadi inkişafı üçün zəruri olan yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanmasıdır. Benzer şəkildə, Cənubi Koreya “Global Korea Scholarship” proqramı ilə tələbələrini dünyanın aparıcı universitetlərinə göndərərək, ölkənin qlobal rəqabət qabiliyyətini artırmağı hədəfləyir.
Azərbaycanın yüksək ixtisaslı kadrlara olan tələbatını tam ödəmək üçün həm xaricdə təhsil proqramları, həm də ölkə daxilində yeni ixtisasların yaradılması vacibdir. Məsələn, Naxçıvan Dövlət Universitetində “Proqram təminatı mühəndisliyi”, “Qidalanma və diyetologiya” və “Heyvandarlıq” kimi yeni ixtisaslar açılmışdır. Bu ixtisaslar proqram təminatı, qida təhlükəsizliyi və heyvandarlıq sahələrində mütəxəssis ehtiyacını qarşılamağa yönəlib.
Eyni zamanda, Peşə Təhsili üzrə Dövlət Agentliyi əmək bazarının tələblərinə uyğun olaraq yeni ixtisasların yaradılması üzərində çalışır. Məsələn, alternativ enerji, dron texnologiyaları və tibbi avadanlıqların təmiri kimi sahələrdə yeni ixtisaslar təqdim edilmişdir. Bu addımlar ölkənin iqtisadi inkişaf prioritetlərinə uyğun olaraq kadr hazırlığını təmin etməyi hədəfləyir.
Ümumilikdə, dövlət xətti ilə xaricdə təhsil proqramları və ölkə daxilində yeni ixtisasların yaradılması, Azərbaycanın yüksək ixtisaslı kadrlara olan tələbatını qarşılamaqda və müxtəlif sahələrdə mütəxəssis çatışmazlığını aradan qaldırmaqda mühüm rol oynayır”.
Səbinə Hüseynli